Διαπιστώσεις, θέσεις και προτάσεις εστιασμένες κυρίως στο Δάσος Χαϊδαρίου με στόχο την παρότρυνση ή/και την πρόκληση σε δημόσιο διάλογο για το κυκλοφοριακό συνολικά.
Α. Διαπιστώσεις και θέσεις
Λ. Αθηνών – Κορίνθου
1) Η διχοτόμηση της πόλης από την λεωφόρο εξυπηρετεί το λεκανοπέδιο, τον «λογαριασμό» όμως πληρώνει το Χαϊδάρι.
2) Έπαψε να είναι η μόνη αρτηρία προς δυσμάς. Υπάρχει και η Αττική Οδός, ενώ βελτιώνονται σημαντικά και οι σιδηροδρομικές υποδομές προς Πελοπόννησο.
3) Ο κυκλοφοριακός φόρτος στη λεωφόρο μειώθηκε, οι ταχύτητες διέλευσης αυξήθηκαν σε βάρος του χρόνου αναμονής των κατοίκων που προσπαθούν να μπουν ή να βγουν στο Χαϊδάρι( λόγω και των «ολυμπιακών ρυθμίσεων»).
4) Η Αθηνών – Κορίνθου στο τμήμα που διασχίζει το Χαϊδάρι δεν είναι Εθνική Οδός. Είναι μία αστική κεντρική αρτηρία αλλά σίγουρα όχι δρόμος «ταχείας κυκλοφορίας».
5)Τα σημεία αναστροφής προς Αθήνα (Σπάρτης και Σατωβριάνδου) παρουσιάζουν αυξημένη κίνηση και επικινδυνότητα λόγω κάθετης διάσχισης της λεωφόρου.
6)Για να επιτευχθεί η ενότητα του χώρου στο Χαϊδάρι απαιτείται υπογειοποίηση της λεωφόρου τουλάχιστον σε ορισμένα κρίσιμα σημεία όπως το νέο δημαρχείο (σύνδεση Γρηγορούσας – Κέντρου), το νυν δημαρχείο όπου επιτυγχάνεται η ενότητα οικιστικού ιστού με Στρατόπεδο και Νοσοκομείο και τέλος στην Γ. Παπανδρέου (επικοινωνία Δάσους – Κουνελίων). Αντίστοιχη ανάγκη υπάρχει και σε άλλα σημεία όπως στο Δαφνί1.
7) Έως ότου προχωρήσουν τα παραπάνω σαφώς και πρέπει να αναζητηθούν ανακουφιστικές λύσεις.
Ιερά Οδός
8) Οι ασφαλείς έξοδοι προς Ιερά Οδό είναι μόνο 2: Καραϊσκάκη και Κύπρου.
9)Η προοπτική δημιουργίας σταθμού ΜΕΤΡΟ θα επιβαρύνει τον άξονα αυτό και θα απαιτηθούν θέσεις στάθμευσης πέραν του σχεδιαζόμενου σταθμού στάθμευσης. Είναι βέβαιο πως πίεση θα δεχτούν και οι γύρω δρόμοι και όπως συνήθως τα πεζοδρόμια. Η εγγύτητα του Δρομοκαΐτειου προς τον σταθμό ίσως οδηγήσει στην δημιουργία χώρου στάθμευσης σε τμήματα του κατάφυτου κτήματος που το περιβάλλει. Άρα απαιτείται έγκαιρη διερεύνηση των κυκλοφοριακών και περιβαλλοντικών συνθηκών και επιπτώσεων για την ευρύτερη περιοχή μιας και θα αποτελεί τον σταθμό που θα δέχεται τους επισκέπτες από Δυτική Ελλάδα, Πελοπόννησο κ.α.
10) Η επικινδυνότητα της οδού (επίκλιση οδοστρώματος, χάραξη, έλλειψη υποδομών, φωτισμού, πεζοδρομίων) απαιτεί ολοκληρωμένη προσέγγιση με σεβασμό στους περιοίκους και το περιαστικό δάσος – στολίδι του Διομήδειου Κήπου2.
11) Οι υπάρχουσες λύσεις σύνδεσης / παροχέτευσης κυκλοφορίας Ιεράς Οδού με Λεωφ. Αθηνών – Κορίνθου έχουν τα εξής χαρακτηριστικά:
Κύπρου: διασχίζει με περιορισμένο πλάτος πυκνό οικιστικό ιστό.
Από Κύπρου προς Σατωβριάνδου στο παρελθόν καταργήθηκε η λύση του κόμβου της Πελοποννήσου – 25ηςΜαρτίου (Goodys). Δεν διατηρήθηκε ούτε απλή ροή προς Αθηνών.
Η προέκταση της Ηρ. Πολυτεχνείου είναι το φαρδύτερο τμήμα.
Η Σατωβριάνδου δέχεται τοπική και υπερτοπική κυκλοφορία (λόγω και της κακής σήμανσης) με εξαιρετικά περιορισμένο πλάτος και δυσκολία παροχέτευσης της κίνησης προς Δάσος και Κόρινθο.
Γενικώς
12) Χρήματα υπήρξαν και υπάρχουν άφθονα, έτοιμα και καλομελετημένα σχέδια έργων λείπουν και έτσι δεν απορροφώνται δεσμευμένα ποσά από την Ευρωπαϊκή Ένωση με τα γνωστά αποτελέσματα.
13) Παγκόσμιες πρωτοτυπίες όπως στην Ηρακλέους και την Πλουτάρχου3όπου μια σύνδεση της Λεωφόρου με την πόλη φέρνει διχοτόμηση, πρέπει να αποφεύγονται. Τα λάθη σχεδιασμού απαιτούν αγώνα και επιμονή για να διορθωθούν.
14) Κάθε κυκλοφοριακή παρέμβαση γύρω από την Αθηνών – Κορίνθου και την Ιερά Οδό απαιτεί συνεργασία με το ΥΠΕΧΩΔΕ. Συχνά παρουσιάζονται δυσκολίες με τις κεντρικές υπηρεσίες. Με σωστή τεκμηρίωση και επιχειρηματολογία όλοι «βάζουν νερό στο κρασί τους». Όπως άλλωστε έγινε και στην διασταύρωση Αθηνών – Κορίνθου και Θερμοπυλών, όπως θα γίνει και όπου χρειάζεται εφόσον το διεκδικήσουμε.
15) Η κυκλοφορία μειώνεται όσο οι συγκοινωνίες γίνονται καλύτερες.
Β. Προτάσεις βελτίωσης (προς διερεύνηση)
Οι λύσεις που προτάθηκαν στο Δημοτικό Συμβούλιο της 8/12/2005 έχουν ως εξής:
Γ. Παπανδρέου: Διαπλάτυνση στο τμήμα Λ. Αθηνών – Κορίνθου έως Αθ. Διάκου σε βάρος των πεζόδρομιων με δύο λωρίδες εξόδου και μία εισόδου.
Από Αθ. Διάκου έως Ηρ. Πολυτεχνείου ως έχει (άνοδος – κάθοδος) και από Ηρ. Πολυτεχνείου έως το άνω Δάσος μόνο άνοδος με δημιουργία και επέκταση πεζοδρομίων. Προβλέπεται επίσης απαγόρευση εισόδου από Κύπρου (Κουνέλια) προς Δάσος μέσω Γ. Παπανδρέου.
Σατωβριάνδου: Από Σύρου έως Γ. Παπανδρέου, άνοδος με μία λωρίδα και λωρίδες στάθμευσης.
Από Σύρου έως Λ. Αθηνών – Κορίνθου κάθοδος με δύο λωρίδες καθόδου.
Οι παραπάνω λύσεις προέκυψαν με βάση κάποιες από τις προτάσεις των μελετητών (Βαβάκος – Νέλλας) όπως υιοθετήθηκαν από την δημοτική αρχή, που καθοδήγησε τους μελετητές.
Ορισμένες ανεπάρκειες των λύσεων αυτών επισημάνθηκαν ήδη στο Δ.Σ. όπως π.χ. η αδυναμία της Αρεοπόλεως να λειτουργήσει ως είσοδος στο Δάσος, η επικινδυνότητα καθόδου δύο αυτοκινήτων παράλληλα στην (στενή) κατωφέρεια της Σατωβριάνδου, η μη πρόβλεψη σύνδεσης Άνδρου με Αγ. Παρασκευής, η «αντίφαση» ανόδου της Αφροδίτης όταν η Γ. Παπανδρέου μονοδρομείται στο ίδιο μήκος ως άνοδος, η έλλειψη τροχονομικής αστυνόμευσης ακόμα και μπροστά στα σχολεία κ.ά.
Τι άλλο θα μπορούσε να γίνει;
Αντί για δύο εξόδους (Σατωβριάνδου, Παπανδρέου) πρέπει να αναζητηθεί και τρίτη ή τουλάχιστον πλατύτερη της Σατωβριάνδου.
Ποιοι δρόμοι μπορούν να δώσουν λύσεις;
Ηρ. Πολυτεχνείου και Κυπρίων Αγωνιστών είναι δρόμοι σχετικώς πλατύτεροι και δίχως κλίση στην συμβολή με την λεωφόρο. Πρόσθετο πλεονέκτημα της Κυπρίων Αγωνιστών είναι η δυνατότητα διαπλάτυνσης στην συμβολή της με την Αθηνών – Κορίνθου δίχως τριβές με κατοίκους ( Παιδική χαρά και Ψ.Ν.Α. ). Με τομή στη νησίδα, φανάρια και ενδεχόμενη σύνδεση της Ιεράς Οδού στην Κ. Αγωνιστών (και αντίστοιχα διακοπή στο ΨΝΑ με κατάργηση του εκεί φαναριού)4.
Μπορούν λοιπόν να τοποθετηθούν φανάρια στην Ηρ. Πολυτεχνείου (άνοδο – κάθοδο) και Κ. Αγωνιστών (άνοδο – κάθοδο ως Αρεοπόλεως ή Αθηνάς και κάθοδο στο υπόλοιπο τμήμα) με κατάργηση των φαναριών στην Σατωβριάνδου και ΨΝΑ;
Μπορεί να λειτουργεί φανάρι στην Σατωβριάνδου ως άνοδο – είσοδος και στην Κ. Αγωνιστών κάθοδο – έξοδο (ανεξάρτητα από σύνδεση με Ιερά Οδό);
Μπορούν να δημιουργηθούν υπόγειες οδικές συνδέσεις Δάσους – Κέντρου / Κουνελίων σε μη κεντρικά σημεία, π.χ. στο νυν Δημαρχείο, παράλληλα ή/και διευρύνοντας την υπάρχουσα προβληματική διάβαση πεζών;
Μπορούν να διατεθούν λωρίδες ή διαδρομές αποκλειστικά για λεωφορεία; Μπορούν να υπάρξουν εναλλακτικές διαδρομές ή καλύτερος σχεδιασμός; Π.χ. διαδρομή Κυπρίων Αγωνιστών – Αθ. Διάκου – Γ. Παπανδρέου αντί για Κυπρίων Αγωνιστών – Αθηνάς – Ηρ. Πολυτεχνείου – Σουκατζίδη – 25ης Μαρτίου – Γ. Παπανδρέου (αποφεύγονται τρεις στροφές).
Είναι δυνατόν μια ανακουφιστική βαλβίδα όπως η Πλουτάρχου (παράλληλα με το Στρατόπεδο) να καταργείται δίχως άλλη λύση και να οξύνεται το πρόβλημα στην Γ. Παπανδρέου; Απαιτείται άμεση προσαρμογή σχεδιασμού ώστε ν’ αποκατασταθεί η επικοινωνία.
Αυτά τα ερωτηματικά / ενδεχόμενες λύσεις μάλλον δεν απασχόλησαν τους μελετητές. Προκύπτει συνεπώς ανάγκη προσέγγισης «από λευκότερο χαρτί», αφού προκληθεί και προηγηθεί γόνιμος διάλογος του επιστημονικού δυναμικού του δήμου και κάθε πολίτη που θέλει να συμβάλλει με κατάθεση προτάσεων ή/και ερωτημάτων.
Προφανής είναι η ανάγκη πρόβλεψης προεκτάσεων ή βελτιώσεων υπαρχόντων οδών σε βάρος ιδιοκτησιών ώστε σε βάθος χρόνου να αποκατασταθούν σημερινές δυσλειτουργίες που σταδιακά θα επιδεινώνονται. Επίσης χρειάζεται αναθεώρηση στο καθεστώς ορισμένων πεζοδρόμων που έχουν καταντήσει ιδιωτικά πάρκιν. Το καθεστώς δρόμων ήπιας κυκλοφορίας, διασφαλίζει την ποιότητα ζωής δίχως να αποκλείει την ανακούφιση της κυκλοφορίας και την τοπική επικοινωνία.
Η έλλειψη πολιτικής στάθμευσης και στο δήμο μας παραμένει ζητούμενο και απαιτεί προσέγγιση με ανοιχτό μυαλό και αποφασιστικότητα.
Μπαίνουμε εύκολα στο Δάσος;
Σε ό,τι αφορά τα εναλλακτικά σημεία εισόδου στο Δάσος σημειώνονται και τα παρακάτω:
Στην Πύλου (προς Πλάτωνος) δεν υπάρχουν πεζοδρόμια ή είναι κατειλημμένα, η νησίδα στη συμβολή με Φυλής δεν αρμόζει στην χάραξη της οδού και η ορατότητα είναι προβληματική.
Στην Ρήγα Φεραίου λείπουν πεζοδρόμια και αστυνόμευση.
Στην 25ηςΜαρτίου η στάθμευση απειλεί πεζούς και οδηγούς. Ο σχεδιασμός ως κόμβου δεν βοηθά πλέον, ιδίως το κάθετο τμήμα του.
Στην Αγ. Παρασκευής – κάθοδο στο μεγαλύτερο τμήμα της- επιτρέπεται και η άνοδος έως Αθηνάς, προφανώς λόγω του σούπερ μάρκετ. Η έλλειψη συνείδησης ή/και αστυνόμευσης επιτρέπει σε πολλούς οδηγούς να ανεβαίνουν μέχρι την Αθ. Διάκου ή και υψηλότερα.
Στην Αρεοπόλεως η έλλειψη πλάτους είναι φανερή όπως και η ανυπαρξία πεζοδρομίων. Βελτιώσεις μπορούν να υπάρξουν σε βάρος της παιδικής χαράς και του ΨΝΑ.
Συνεπώς παρεμβάσεις βελτίωσης και καθημερινής εποπτείας χρειάζονται και στις εισόδους.
Κλείνοντας και δίχως να εξαντλείται το θέμα, επισημαίνεται η ανάγκη μείωσης και ελέγχου της ταχύτητας μέσα στον οικιστικό ιστό με παράλληλη βελτίωση της ορατότητας στις διασταυρώσεις. Κάθε νόμιμη παρέμβαση (ειδικά «σαμαράκια», σήμανση, κλαδεύσεις, απομάκρυνση εμποδίων κ.λπ.) είναι ευπρόσδεκτη και «περνά από το χέρι» των υπηρεσιών του δήμου. Έτσι θα αποφευχθούν τραυματισμοί ή και θάνατοι. Ας μην αρκούνται σε δικαιολογίες. Να δικαιολογούν το μισθό και την σιγουριά τους ΕΜΠΡΑΚΤΩΣ ανεξάρτητα από τις προτεραιότητες της δημοτικής αρχής. Πρωτίστως για τους πεζούς αλλά και για τους οδηγούς δίτροχων και πολύτροχων…
Κάθε παρατήρηση δεκτή.
Σημειώσεις:
Πρόταση Δ. Βίτσα, «Πολίτες σε Δράση», τ. 14 και Μελέτη Λουκάκου για ΥΠΕΧΩΔΕ (ΕΥΔΕ – ΕΣΕΑ).
Άρθρα Μπιτούνη, Μπαμπινιώτη, Φουντούλη, Εφημερίδα «Η ΠΟΛΗ ΜΑΣ», φ. 68, 69, 70.
Εφημερίδα «ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ», σελ. 2,φ. 43.
Πρόταση Χανιωτάκη – Σακάτου – Φουντούλη, Δ.Σ. 8/12/2005.
