![]() |
Μπλοκ 15, το κολαστήριο της Κατοχής. Κτήριο εμβληματικό για την Εθνική Αντίσταση
και το μαρτύριο Ελλήνων αγωνιστών. |
Ένα πάγιο αίτημα της πόλης παίρνει τον δρόμο της ικανοποίησής του. Το Μπλοκ 15 και ο περιβάλλων χώρος του παραχωρούνται από το Υπ. Εθνικής Άμυνας στον Δήμο Χαϊδαρίου, για να ιδρυθεί Μουσείο Εθνικής Αντίστασης, ως ιστορικός τόπος θυσίας.
![]()
Αυτό συνάγεται από την απάντηση του Χαϊδαριώτη αναπληρωτή υπουργού Άμυνας, Δημήτρη Βίτσα, σε κοινοβουλευτική ερώτηση 33 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ.
Ήδη έχει συνταχθεί σχετικό πρακτικό από επιτροπή του ΓΕΣ, (4 Σεπτεμβρίου 2015), όπου αναγράφονται οι προϋποθέσεις παραχώρησης του κτιρίου "Μπλοκ 15"με τον περιβάλλοντα χώρο του, ως ανεξάρτητη έκταση στον Δήμο Χαϊδαρίου, με παράλληλη λειτουργία του Στρατοπέδου. Από τις 22 Ιουλίου 2015 η δημοτική της πόλης έστειλε σχετική επιστολή στο ΓΕΣ, με την οποία τόνιζε το ιδιαίτερο ενδιαφέρον της για την παραχώρηση του Μπλοκ 15.
Ο Δ. Βίτσας σημειώνει ότι οι στερεωτικές εργασίες που είναι αναγκαίες στο ιστορικό κτήριο απαιτούν το ποσό των 64.000 ευρώ, ενώ θεωρεί σαν πολύ πιθανή την ένταξη στο νέο ΕΣΠΑ, σε συνεργασία με το Υπ. Πολιτισμού, ώστε να αναπαλαιωθεί το κτήριο και να μετατραπεί σε Μουσείο, αφού εκπονηθεί ειδική μελέτη.
Αυτή την ώρα μελετάται η προσφορότερη οδική σύνδεση του Μπλοκ 15 με την πόλη.
Στην απάντησή του ο ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας τονίζει: "Διατηρώ αυξημένο ενδιαφέρον για το ζήτημα και θα καταβάλω κάθε δυνατή προσπάθεια, σε συνεργασία με το αρμόδιο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, προκειμένου ο συγκεκριμένος χώρος, του κτηρίου «Μπλοκ 15», να συντηρηθεί, να αποκατασταθεί και να αναδειχθεί όπως του αρμόζει σε Μνημείο Εθνικής Αντίστασης, προσβάσιμος, ως ιστορικός τόπος θυσίας από όλο τον ελληνικό λαό."
(Σχετική ανάρτηση των "Πολιτών σε Δράση"εδώ)
Ολόκληρη η απάντηση του Δημήτρη Βίτσα σε ερώτηση Κοινοβουλευτικού Ελέγχου για το Στρατόπεδο Χαϊδαρίου και το ΜΠΛΟΚ 15:
Σε απάντηση της σχετικής ερώτησης που κατέθεσαν οι βουλευτές της κοινοποίησης, με θέμα: «Στρατόπεδο Χαϊδαρίου και ΜΠΛΟΚ 15» σας γνωρίζω, σύμφωνα με τα στοιχεία που τέθηκαν υπόψη μου, τα ακόλουθα:
Το κτήριο Μπλόκ 15 ευρίσκεται στο στρατόπεδο «ΚΑΡΑΙΣΚΑΚΗ Α΄». Το ευρύτερο στρατόπεδο είναι ενεργό στρατόπεδο που ανήκει στην ιδιοκτησία ΤΕΘΑ και στεγάζει σημαντικό αριθμό Μονάδων και Υπηρεσιών. Σήμερα συνίσταται από δύο ξεχωριστά στρατόπεδα, το «ΚΑΡΑΙΣΚΑΚΗ Α΄» (πρώην ΚΕΔΒ) και το «ΚΑΡΑΙΣΚΑΚΗ Β΄» (πρώην ΚΕΒΟΠ) που εμπίπτουν στις περιοχές των Δήμων Περιστερίου και Χαϊδαρίου αντίστοιχα.
Εκ του γεγονότος ότι το κόστος του έργου της συντήρησης - ολικής ανακατασκευής του υπόψη κτιρίου είναι ιδιαίτερα υψηλό η Στρατιωτική Υπηρεσία κατά το παρελθόν εκδήλωσε ενέργειες για την ένταξή του στο ΕΣΠΑ, χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα, δεδομένου ότι το ΥΠΕΘΑ δεν συμπεριλαμβάνεται στις διαχειριστικές Αρχές των επιχειρησιακών Προγραμμάτων ΕΣΠΑ. Παρά ταύτα η προσπάθεια συνεχίστηκε εντονότερα με την ένταξη του έργου στα προτεινόμενα έργα του ΓΕΣ στο νέο πρόγραμμα ΕΣΠΑ 2014-2020 και κατά πάσα πιθανότητα θα καταστεί επιλέξιμο, μετά την εκπόνηση βέβαια της απαιτούμενης μελέτης από εξειδικευμένο εξωτερικό μελετητικό γραφείο και με την απαραίτητη συνδρομή του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Η Τεχνοοικονομική έκθεση (ΤΟΕ) των στερεωτικών - σωστικών επεμβάσεων του κτηρίου, το οποίο δεν κινδυνεύει με κατάρρευση, συντάχθηκε πρόσφατα από την ΑΣΔΥΣ, με κόστος για την κατ’ αρχήν αποκατάσταση του κτηρίου στο ποσόν των 64.000€ περίπου συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 23%. Ήδη η εν λόγω έκθεση, βρίσκεται στο στάδιο της ανασύνταξης από το ΓΕΣ/ΔΥΠΠΕ κατόπιν αυτοψίας Μηχανικών του, προκειμένου να περιληφθούν οι απολύτως απαραίτητες εργασίες και να περιορισθεί το αρχικό κόστος στο ελάχιστο δυνατό.
Οι απαραίτητες εργασίες συντήρησης του κτηρίου, οι οποίες πρέπει προηγουμένως να εγκριθούν από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, με βάση την προαναφερθείσα ΤΟΕ, προγραμματίζεται να εκτελεσθούν με μέριμνα και δαπάνες του ΓΕΣ εντός του 1ου τετραμήνου του 2016 και αφορούν κυρίως:
- Στην αποξήλωση της παλαιάς μόνωσης του δώματος του κτηρίου, της επισκευής της μαζί με το εξωτερικό στηθαίο αυτού και την τοποθέτηση υγρομόνωσης, την επισκευή των υδρορροών, ώστε να μη γίνεται εισροή ομβρίων υδάτων στους εξωτερικούς τοίχους και τους εσωτερικούς χώρους του κτηρίου.
- Στην τοπική καθαίρεση των κατεστραμμένων επιχρισμάτων εξωτερικά του κτηρίου και στην κατασκευή νέων, για την αποκατάσταση των όψεων του κτηρίου.
- Στην ανακατασκευή - συντήρηση των ξύλινων εξωτερικών κουφωμάτων (θυρών - παραθύρων και κασσών αυτών).
- Στον χρωματισμό του κτηρίου εξωτερικά μετά την αποκατάσταση των επιχρισμάτων του με πλαστικό χρώμα ακρυλικής βάσης σε 2 στρώσεις.
Η πλήρης μελέτη για την αποκατάσταση - αναπαλαίωση του κτηρίου, θα εκπονηθεί μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής των στερεωτικών - σωστικών επεμβάσεων του κτηρίου και σε συνάρτηση με την εξασφάλιση της χρηματοδότησης του έργου.
Ο Δήμος Χαϊδαρίου αντίστοιχα, την 22 Ιουλ 2015 με έγγραφό του προς το ΓΕΣ/ΔΥΠΠΕ εξέφρασε το έντονο ενδιαφέρον του για την ουσιαστική αξιοποίηση του κτιρίου, δεδομένου ότι η διάσωση και ανάδειξη του κτιρίου, είναι συνυφασμένη με τη διάσωση και ανάδειξη της ιστορικής ταυτότητας της πόλης του και ζήτησε τον καθορισμό συνάντησης συνεργατών μεταξύ των δύο μερών, για την εξέταση των προϋποθέσεων για την παραχώρηση του κτιρίου «Μπλοκ 15» στο Δήμο.
Στη συνέχεια το ΓΕΣ/ΔΥΠΠΕ, συνέταξε μέσω της ΑΣΔΥΣ/ΔΜΧ την προαναφερόμενη ΤΟΕ για τις απολύτως απαραίτητες στερεωτικές – σωστικές εργασίες και την 18 Αυγ 2015 συγκρότησε επιτροπή από εκπροσώπους της Στρατιωτικής Υπηρεσίας (ΓΕΣ-ΣΔΒ-ΑΣΔΥΣ-ΔΥΒ και ΤΕΘΑ) προκειμένου να αναζητήσουν την πλέον δόκιμη και υλοποιήσιμη λύση, για την παραχώρηση του κτιρίου «Μπλοκ 15» και του περιβάλλοντος χώρου του στο Δήμο Χαϊδαρίου, όπως και την καταγραφή των όρων και των προϋποθέσεων για την παραχώρηση, ώστε να μην παρακωλύεται η εύρυθμη λειτουργία του στρατοπέδου.
Η εν λόγω επιτροπή την 4 Σεπ 2015 συνέταξε πρακτικό, όπου αναγράφονται οι προϋποθέσεις παραχώρησης του κτιρίου "Μπλοκ 15"μετά του περιβάλλοντος χώρου του, ως ανεξάρτητη έκταση στο Δήμο Χαϊδαρίου.
Στο προαναφερόμενο πλαίσιο αναμένονται μετά από έγγραφο του ΓΕΣ/ΔΥΠΠΕ προς την ΑΣΔΥΣ/ΔΙΣΧΕΥΔΜ την 16 Οκτ 2015, οι προτάσεις – απόψεις της επί των 3 εναλλακτικών τρόπων σύνδεσης του υπό παραχώρηση κτηρίου και του περιβάλλοντος χώρου αυτού στο Δήμο Χαϊδαρίου, οδικώς από (Ανατολικά ή Δυτικά ή διά μέσου του στρατοπέδου «Καραϊσκάκη Α΄») προκειμένου να μην παρακωλύονται οι δραστηριότητες του υπόψη στρατοπέδου.
Τέλος σας διαβεβαιώνω, ότι διατηρώ αυξημένο ενδιαφέρον για το ζήτημα και θα καταβάλω κάθε δυνατή προσπάθεια, σε συνεργασία με το αρμόδιο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, προκειμένου ο συγκεκριμένος χώρος, του κτηρίου «Μπλοκ 15», να συντηρηθεί, να αποκατασταθεί και να αναδειχθεί όπως του αρμόζει σε Μνημείο Εθνικής Αντίστασης, προσβάσιμος, ως ιστορικός τόπος θυσίας από όλο τον ελληνικό λαό.
Κατά τα λοιπά αρμόδιο να σας απαντήσει είναι το συνερωτώμενο Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού.
![]() |
| Το εσωτερικό του Μπλοκ 15. |
Η Κοινοβουλευτική Ερώτηση 33 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ
προς το Υπ. Εθνικής Άμυνας για το Μπλοκ 15
Το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Χαϊδαρίου άρχισε να λειτουργεί από τον Σεπτέμβριο του 1943 και σταμάτησε στα τέλη Σεπτεμβρίου του 1944, όταν οι Γερμανοί άρχισαν να αποσύρονται από τα ελληνικά εδάφη. Πρόκειται για εγκαταστάσεις στρατώνα που είχε ιδρύσει ο Ιωάννης Μεταξάς το 1936 στη θέση «Καραϊσκάκη». Υπολογίζεται ότι από αυτό το στρατόπεδο συγκέντρωσης πέρασαν συνολικά πάνω από 21.000 κρατούμενοι. Στον αριθμό αυτό συμπεριλαμβάνονται και Εβραίοι, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων μεταφέρθηκε τελικά σε ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γερμανία.
Ο χώρος του στρατοπέδου Χαϊδαρίου είναι τόπος μαρτυρίου και ιστορικής μνήμης. Θεωρείται για την Ελλάδα χώρος αντίστοιχος με τα στρατόπεδα Άουσβιτς, Μαουτχάουζεν, Νταχάου, που όμως, σχεδόν αμέσως μετά τη συντριβή των δυνάμεων του Άξονα, ανακηρύχθηκαν ιστορικά μνημεία και με σειρά ενεργειών εξασφαλίστηκε η ανάδειξη και η προβολή τους. Η Ελλάδα είναι μοναδική περίπτωση στην Ευρώπη που ιστορικοί τόποι μνήμης δεν μετατράπηκαν σε Μουσεία, επισκέψιμα σε όλους.
Στη χώρα μας, έγιναν και γίνονται προσπάθειες για την απελευθέρωση του στρατοπέδου Χαϊδαρίου από την υπάρχουσα χρήση του και την ανάδειξή του σε επισκέψιμο μνημειακό τόπο, μολονότι εξακολουθεί και λειτουργεί ως χώρος στρατιωτικών ασκήσεων. Εντός του χώρου του στρατοπέδου υπάρχει ακόμη, το ΜΠΛΟΚ 15, κτήριο όπου κρατήθηκαν και βασανίστηκαν Έλληνες πατριώτες. Ένας χώρος, που παραμένει αναξιοποίητος ιστορικά και αφήνεται να "ρημάζει", ενώ υπάρχουν αιτήματα φορέων του Χαϊδαρίου και όχι μόνο, για ανάδειξή του σε Μνημείο Εθνικής Αντίστασης. Από το 1987 (ΦΕΚ 329/3/24.6.87) δε, το ΜΠΛΟΚ 15 χαρακτηρίσθηκε ως Ιστορικό, Διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού, ωστόσο, δεν συντηρείται και καταρρέει.
Επίσης, κατά το παρελθόν υπήρξε θετική ανταπόκριση στο αίτημα μετατροπής του σε Μουσείο από την Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων Αττικής, της Γενικής Διεύθυνσης Αναστηλώσεων Μουσείων και Τεχνικών Έργων (ΑΠ 4332/16/2010 του ΥΠΠΟ).
Σε δύο (2) ερωτήσεις βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, τις 10363/02-05-2013 και 1471/02-04-2015, στα υπουργεία Εθνικής Άμυνας και Παιδείας Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και
Αθλητισμού, σχετικά με το θέμα, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας στις απαντήσεις του (Φ.900α/13252/9583/22-05-2013 και Φ.900α/375/14290/23-04-2015) αναγνώρισε την κακή κατάσταση στην οποία βρίσκεται το κτήριο του ΜΠΛΟΚ 15 και ανέφερε ότι απαιτείται για τη συντήρηση και αποκατάστασή του, άνω του 1.000.000 ευρώ, ποσόν το οποίο αδυνατεί να καταβάλει, ενώ στις 25-06-2014 πραγματοποιήθηκε αυτοψία με τη συμμετοχή εκπροσώπων της 1ης Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων του τότε ΥΠ.ΠΟ, χωρίς να υπάρχει περαιτέρω απάντηση.
Αντίστοιχα, το Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων στην απάντησή του (ΥΠΟΠΑΙΘ/ΤΝΠΚΕ/95615/418/04-05-2015) μεταξύ άλλων αναφέρει ότι έχει προβλέψει την εκτέλεση ενός προγράμματος για την Ανάδειξη των Τόπων Μνήμης της Δεκαετίας του 1940, ενταγμένου στην τρέχουσα χρηματοδοτική περίοδο (ΣΕΣ 2014-2020). Σχετικά με την αυτοψία που πραγματοποιήθηκε στις 25-06-2014 με παρουσία αρμόδιων υπηρεσιών του ΓΕΣ διαπιστώθηκε, πέραν της σχετικά κακής κατάστασης του κτηρίου, ότι τα προβλήματα αυτά είναι πλήρως αναστρέψιμα εφόσον υπάρξει σχετική μέριμνα προκειμένου να μην εξελιχθούν σε δομικά. Επίσης αναφέρεται ότι δόθηκαν προφορικές κατευθύνσεις για τη σύνταξη σχετικής μελέτης στερεωτικών - σωστικών επεμβάσεων, η οποία και θα πρέπει να εγκριθεί.
Με βάση τα ανωτέρω,
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
1.Έχει ενταχθεί το πρόγραμμα "Ανάδειξη των Τόπων Μνήμης της 1940"στην τρέχουσα χρηματοδοτική περίοδο του ΣΕΣ 2014-2020 και αν όχι, σε ποιες ενέργειες θα προβεί το υπουργείο για να καταστεί επιλέξιμο;
2.Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η σύνταξη μελέτης από την αρμόδια στρατιωτική Υπηρεσία που διαχειρίζεται το κτήριο, μελέτη που αφορά σε στερεωτικές και σωστικές επεμβάσεις σύμφωνα με τις προφορικές κατευθύνσεις του Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ;
3. Ποιες είναι οι πλέον απαραίτητες εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης που πρέπει άμεσα να προγραμματιστούν, προς αποφυγή της κατάρρευσης του Μπλοκ 15, ώστε τα οικοδομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει και τα οποία είναι πλήρως αναστρέψιμα να μην εξελιχθούν σε δομικά, και ποιο το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής τους;
4.Η πλήρης μελέτη αποκατάστασης του κτηρίου και η απόδοσή του στο κοινό, η οποία είναι απαραίτητη σύμφωνα με το έγγραφο του Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ, έχει αρχίσει μα εκπονείται; Υπάρχει πρόθεση ανακήρυξης του ΜΠΛΟΚ 15 το επόμενο χρονικό διάστημα, ως ΜΝΗΜΕΙΟΥ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ, προσβάσιμο από όλους;
Οι βουλευτές
Καφαντάρη Χαρούλα, Αυλωνίτου Ελένη, Βάκη Φωτεινή, Γοαννακίδης Στάθης, Γκιόλας Ιωάννης, Δημαράς Γεώργιος, Δημητριάδης Μίμης, Ζεϊμπέκ Χουσεϊν, Ηγουμενίδης Νικόλαος, Θελερίτη Μαρία, Καββαδία Αννέτα, Καματερός Ηλίας, Καρασαρλίδου Φρόσω, Κατριβάνου Βασιλική, Κατσαβρία- Σιωροπούλου Χρυσούλα, Λιβανίου Ζωή, Μηταφίδης Τριαντάφυλλος, Μιχελής Θανάσης, Μουμουλίδης Θεμιστοκλής, Μπαλαούρας Γεράσιμος, Μπάρκας Κώστας, Ντζιμάνης Γιώργος, Ουρσουζίδης Γιώργος, Πάλλης Γιώργος, Πάντζας Γιώργος, Παπαδόπουλος Σάκης, Ρίζος Δημήτρης, Σεβαστάκης Δημήτρης, Σέλτσας Κωνσταντίνος, Σιμορέλης Χρήστος, Σκουρολιάκος Πάνος, Σταμπουλή Αφροδίτη, Τζούδη Μερόπη, Τριανταφύλλου Μαρία, Τσόγκας Γιώργος
Οι Πολίτες σε Δράση Χαϊδαρίου, όπως φαίνεται από τα συνημμένα προεκλογικά, πρόβαλαν:
- Την πρόταση για αξιοποίηση του Μπλόκ 15 σαν μέρος της ιστορικής κληρονομιάς του Χαϊδαρίου αλλά με την ξεχωριστή σημασία της (το κείμενο για τον εορτασμό της 1ης Μάη αναδεικνύει την ουσία της πολιτικής μας πρόταση και την ανάγκη ιστορικής δικαίωσης).
- Την πρόταση για μονοθεματικό ανοιχτό πανεπιστήμιο ιστορικής μνήμης, που την επαναφέραμε πολλές φορές και μάλιστα τελευταία στην συζήτηση για τον προϋπολογισμό, σημειώνοντας ότι έχει γίνει αποδεκτή από την εποχή της προηγούμενης διοίκησης και εκκρεμούν οι διαδικασίες προώθησης καθώς και οι πρώτες πρωτοβουλίες σε αυτή την κατεύθυνση.
Θυμίζουμε:
- Τις ξεχωριστές δραστηριότητες της περιφέρειας στον εορτασμό και την θεατρική παράσταση αφιέρωμα στον Ν. Σουκατζίδη που έγινε στο ανοιχτό θέατρο τον Μάιο.
- Την επερώτηση των 33 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή στις 11/11/2015 που επανέφεραν το αίτημα:
Την απάντηση του Χαιδαριώτη αναπληρωτή Υπουργού Εθνικής Άμυνας Δ.Βίτσα στην επερώτηση των Βουλευτών (Ολόκληρη η απάντηση στο σύνδεσμο: http://www.mod.mil.gr/mod/el/content/show/40/A91294)
Την απόφαση της περιφέρειας ( διαβάστε εισηγητική ομιλία του Σπ.Τζιοκα:
http://xaidarisimera.blogspot.gr/2015/12/blog-post_60.html ) που ενισχύει την ομόφωνη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου να δρομολογηθούν εξελίξεις.
Χαιρετίζουμε κάθε πρωτοβουλία στην κατεύθυνση συντόμευσης του δρόμου υλοποίησης. Εξ άλλου είναι βαθιά μας πεποίθηση ότι ή ενωτική δράση είναι πεδίο δόξης λαμπρό και ο παραινετικός λόγος στην κριτική και ο παιδαγωγικός προγραμματικός λόγος αδρανοποιεί τα χαλκεία της παραπληροφόρησης και ενισχύει την ανάγκη δημιουργικού διαλόγου με συστηματικό τρόπο.
